Ο Αρφανός στα Ανώγεια
Είναι ένα έθιμο που χάνεται στα βάθη του χρόνου, όμως παραμένει ζωντανό, εμπλέκοντας τους Ανωγειανούς από τα πρώτα, κιόλας, χρόνια της ζωής τους. Το έθιμο του “Αρφανού” τηρείται απαρέγκλιτα κάθε χρόνο στα Ανώγεια, με αυστηρή προετοιμασία και σχεδόν … στρατιωτική πειθαρχία. Η μεγαλύτερη φωτιά κερδίζει! Τί; Γόητρο!
Το έθιμο αυτό μπορεί να μοιάζει σε πολλά με το κάψιμο του Ιούδα, όμως η ίδια η λέξη σημαίνει “η φωτιά που φαίνεται από μακριά”, λέει ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Ανωγείων, ο οποίος θυμάται και τον εαυτό του από μικρό να συμμετέχει στο έθιμο, το οποίο αποτελεί, σύμφωνα με τον ίδιο, “κατάλοιπο” της μετάδοσης του μηνύματος της Ανάστασης με μεγάλες φωτιές, ελλείψει άλλων μέσων επικοινωνίας, κατά τα πρώτα χρόνια καθιέρωσης του Χριστιανισμού.
Παιδιά του δημοτικού ως και μεγάλοι άντρες 2-3 μήνες πριν την Ανάσταση σχηματίζοντας ομάδες από κάθε Ενορία, ξεκινούν την προετοιμασία για το κάψιμο του “Αρφανού”. Μικροί και μεγάλοι βγαίνουν προς αναζήτηση του “αρφανόξυλου” δηλαδή εύφλεκτων φυτών (π.χ. ασπαλάθους, αχινοπόδι, σπάρτους) που θα κάνουν τη φωτιά να φουντώσει!
Πολλές φορές χρειάζεται να διανύσουν ακόμη και χιλιόμετρα προκειμένου να βρουν … το κατάλληλο αρφανόξυλο! Πέντε φωτιές “ανταγωνίζονται” στα Ανώγεια κάθε χρόνο για τον “τίτλο” της μεγαλύτερης φωτιάς.
Από τη στιγμή που τα υλικά θα βρεθούν, στήνεται η “επιχείρηση” της μεταφοράς και της φύλαξης. Οι ομάδες, μάλιστα, πρέπει να έχουν τα μάτια τους δεκατέσσερα για πιθανά … σαμποτάζ από τους “αντιπάλους” τους. Γι’αυτό στα ειδικά καταλύματα που έχουν εκ των προτέρων εξασφαλιστεί για τη φύλαξη του αρφανόξυλου, πάντα κάποιος μένει, φυλώντας … σκοπιά!
Ακόμη και οι γονείς συμμετέχουν, έμμεσα, στο έθιμο, επιτρέποντας στα παιδιά τους να συμμετάσχουν στη λεγόμενη “ξομονή” δηλαδή τη διανυκτέρευση στη “σκοπιά”, που κάθε άλλο παρά στρατό θυμίζει, αφού γίνονται “παρέες”, κουβέντα και τσιμπούσια!
Το Μεγάλο Σάββατο
πια, όλα είναι έτοιμα, για τη μεγάλη αναμέτρηση! Τα αρφανόξυλα στήνονται με συγκεκριμένο τρόπο, ώστε η φωτιά να φουντώσει και σε καμία περίπτωση να μην πέσει, ενώ σε αυτή τη διαδικασία σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν οι “παλιοί” που με την εμπειρία τους, διορθώνουν και συμβουλεύουν τους νεότερους.
πια, όλα είναι έτοιμα, για τη μεγάλη αναμέτρηση! Τα αρφανόξυλα στήνονται με συγκεκριμένο τρόπο, ώστε η φωτιά να φουντώσει και σε καμία περίπτωση να μην πέσει, ενώ σε αυτή τη διαδικασία σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν οι “παλιοί” που με την εμπειρία τους, διορθώνουν και συμβουλεύουν τους νεότερους.
Αργά το βράδυ οι ομάδες κάνουν μία βόλτα για να δουν … πώς τα κατάφεραν οι “αντίπαλοί” τους. Οι φωτιές στήνονται σε ανοιχτά μέρη και μετά το “Χριστός Ανέστη” ο αρχηγός κάθε ομάδας παίρνει στα χέρια του δάδες βουτηγμένες στο πετρέλαιο.
Δίνει τις δάδες σε 5-6 από τα μεγαλυτερα παιδιά, αναγνωρίζοντάς τους συμβολικά την προσπάθεια και τη συμβολή τους…
Η μεγαλύτερη φωτιά κερδίζει … Όχι κάποιο έπαθλο, όχι χρήματα, παρά μόνο … γόητρο! Η τιμή και η ικανότητα είναι αγαθά, άυλα, τα οποία όμως στα Ανώγεια, “μετράνε” ακόμη…
Στερμενιές
Το απόγευμα του Μεγάλου Σαββάτου στα Ανώγεια στήνονται οι λεγόμενες “στερμενιές”, στις οποίες ψήνονται αρνιά, με τον παραδοσιακό τρόπο.
Σε κάθε πλατεία στήνεται μια “στερμενιά”, ενώ όποιος πλησιάσει, ντόπιος ή επισκέπτης, μαθαίνει από πρώτο χέρι την κρητική φιλοξενία! Οι ντόπιοι ψήστες θα τον υποδεχτούν, θα τον κεράσουν και θα τον … κρατήσουν για να γιορτάσουν μαζί!
kritionline.gr
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
Tο xanianews.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές, και διατηρούμε το δικαίωμα να μην δημοσιεύουμε συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια όπου τα εντοπίζουμε.